Jak prawidłowo konserwować szafy sterownicze?

Prawidłowa konserwacja szafy sterowniczej w dużym stopniu wpływa na bezpieczeństwo znajdujących się w jej wnętrzu instalacji oraz urządzeń. Dbając o systematyczność prac pielęgnacyjnych, zyskać można pewność dobrej ochrony zasilanych obwodów i sterowanych systemów.

Klasy korozyjności

Konstrukcje metalowe skutecznie chronią wrażliwe komponenty energetyczne, przemysłowe, elektryczne i elektrotechniczne, a jednocześnie zapewniają upoważnionym osobom łatwy dostęp do wnętrza szafy. Zakres czynności konserwacyjnych w dużym stopniu uzależniony jest od klasy korozyjności, do której przypisana jest obudowa danej rozdzielnicy.

C1 – bardzo mała

Modele o najniższej klasie korozyjności C1 stosowane są jedynie w warunkach wewnętrznych, w obiektach o czystej atmosferze, np. sklepach, szkołach, biurach czy hotelach.

C2 – mała

Obudowy z blachy stalowej o klasie korozyjności C2 nadają się do budynków nieogrzewanych, takich jak hale sportowe czy magazyny. W warunkach zewnętrznych wykorzystuje się je wyłącznie na obszarach słabo-zanieczyszczonych, np. terenach wiejskich.

C3 – średnia

Powłoka o klasie korozyjności C3 może sprawdzić się w pomieszczeniach produkcyjnych o dużym poziomie wilgotności, a także na zewnętrznych obszarach miejskich i przemysłowych – ze średnim zanieczyszczeniem tlenkiem siarki.

C4 – duża

Powierzchnie ze stali nierdzewnej posiadają klasę korozyjności C4, co daje bardzo dobrą wytrzymałość na korozję wodną oraz chemiczną. W warunkach wewnętrznych stosowane są w m.in. w zakładach chemicznych i stoczniach remontowych, a na zewnątrz – w obszarach przybrzeżnych o średnim zasoleniu oraz obszarach przemysłowych.

C5-I i C5-M – bardzo duża

W wyjątkowo wilgotnym i agresywnym środowisku stosuje się obudowy szaf sterowniczych o przemysłowej (C5-I) lub morskiej (C5-M) klasie korozyjności. Ze względu na wysoki poziom zanieczyszczeń oraz ciągłą lub prawie ciągłą kondensację, optymalnie w tym celu sprawdzają się powierzchnie ze stali kwasoodpornej.

Czyszczenie powierzchni

Przystępując do wykonania prac konserwacyjnych, należy na początek ocenić swobodę ruchu zawiasów oraz części ruchomych zamka szafy sterowniczej. Wskazanym rozwiązaniem jest spryskanie ich odpowiednim środkiem smarującym, niezawierającym w swoim składzie wody. Na początkowym etapie czyszczenia należy także sprawdzić obecność ewentualnych uszkodzeń powierzchni. Jeżeli występują w obszarze styku krawędzi uszczelek, konieczna jest ich kompletna wymiana. Aby zapobiec powstawaniu uszkodzeń powodowanych przymarzaniem uszczelek pod wpływem minusowej temperatury, po oczyszczeniu wskazane jest zastosowanie standardowego środka w formie wosku, talku lub wazeliny.

Ochrona powłoki lakierniczej

W procesie konserwacji szaf sterowniczych analizowane są zarówno elementy lakierowanej powierzchni, jak i poszczególne komponenty szafy sterowniczej. Takie rozwiązanie pozwala na rozpoznanie oraz usunięcie wszelkich uszkodzeń zewnętrznych. Zarysowania oraz inne zmiany o niewielkim zasięgu wymagają z reguły wstępnego zeszlifowania oraz usunięcia zabrudzeń i śladów korozji, a następnie zastosowania odpowiedniego lakieru naprawczego. W warunkach przemysłowych może dojść do powstania rozleglejszych uszkodzeń – istotne znaczenie ma wówczas dokładne starcie powierzchni oraz oczyszczenie jej benzyną ekstrakcyjną. W następnej kolejności, na całym obszarze wykonuje się lakierowanie. Szafy sterownicze wykonane ze stali nierdzewnej podatne są przede wszystkim na uszkodzenia powierzchniowe – z reguły usuwa się je poprzez zastosowanie specjalnej politury.

Konwersacja wewnętrzna

Systemy znajdujące się wewnątrz szafy sterowniczej także wymagają zabiegów konserwacyjnych. Szczególnej uwagi potrzebuje zwłaszcza aparatura elektryczna, zapewniająca optymalne zabezpieczenie przed porażeniem prądem elektrycznym. Na tym etapie należy przede wszystkim sprawdzić, czy poszczególne elementy przewodzące stabilnie połączone są z przewodem ochronnym. Wskazane jest również zmierzenie różnicowego prądu zadziałania. Szafy sterownicze wymagają ponadto systematycznego oczyszczenia filtrów wentylacyjnych. Ma to szczególne znaczenie w warunkach przemysłowych, gdzie w otoczeniu występuje m.in. obciążenie pyłowe oraz zwiększona zawartość oleju. Zmniejszony przepływ powietrza prowadzi do zapchania filtrów wentylacyjnych, a w konsekwencji uszkodzeń delikatnych włókien materiału odpowiedzialnego za filtrowanie. Elementy te można umyć wodą z detergentem lub ostrożnie przedmuchać kompresorem. Należy jednak pamiętać, że czyszczenie obniża wydajność filtra i z czasem może on wymagać wymiany.

Podsumowanie

Konserwację urządzeń zlokalizowanych w szafie sterowniczej należy przeprowadzać w oparciu o instrukcję producenta, uwzględniającej podstawowe wyposażenie wnętrza. Zgodnie z ogólnym wskazaniami, prace w tym zakresie powinno się wykonywać regularnie – minimalna częstotliwość realizacji czynności konserwacyjnych to raz w roku. Znaczenie ma także prawidłowe sporządzenie dokumentacji, uwzględniającej otoczenie oraz indywidualne warunki eksploatacji urządzeń.