Pulpity sterownicze są obecnie szeroko stosowane w przemyśle jako narzędzie ułatwiające sterowanie maszynami. Zazwyczaj są one na tyle uniwersalne, że mogą być używane z maszynami różnego rodzaju, które stosuje się w różnych gałęziach przemysłu. W związku z tym są to najbardziej popularne rozwiązania. Warto bliżej przyjrzeć się temu rozwiązaniu, poznać budowę pulpitów sterowniczych, ich przeznaczenie oraz rodzaje.
Czym są pulpity sterownicze?
Pulpit sterowniczy jest to układ, który służy jako obudowa do interfejsu danej maszyny. Pulpit jest zazwyczaj stanowiskiem pracy, które wyposażone jest w odpowiednie przyciski, przełączniki, ekrany i sygnalizatory. Pozwalają na odpowiednie sterowanie maszyną. Zazwyczaj wszystkie elementy są rozmieszczone tak, aby stanowisko było wygodne i ergonomiczne. Ma to na celu ułatwiać wprowadzenie odpowiednich ustawień oraz szybkie wychwytywanie błędów. Pulpity są zazwyczaj uniwersalną obudową, która pozwala na zainstalowanie w niej odpowiedniego sprzętu. Może być to osiągane dzięki otwieranym klapom, wolnym przestrzeniom w obudowie itp. Zwykle jeden pulpit sterowniczy jest przypisany do jednego stanowiska nastawczego. Ułatwia to lepsze koordynowanie pracy oraz przestrzeń dla osoby obsługującej dany system. Oczywiście pulpity sterownicze mogą mieć różne funkcje, budowę i zastosowanie, które wynika z charakterystyki danego urządzenia. Decydując się na instalację pulpitów sterowniczych, warto zwrócić uwagę na to, z jakich materiałów są zrobione i jakie właściwości posiadają.
Budowa pulpitów sterowniczych
Pulpity sterownicze zazwyczaj są wykonane z blachy stalowej. Sprawdza się ona w różnych gałęziach przemysłu, w związku z tym ciągle uznawana jest za odpowiedni materiał do produkcji. Często niektóre części pulpitów lub całe obudowy wykonuje się z blachy ocynkowanej, która jest bardziej odporna na korozję i inne zniszczenia. Poszczególne części pulpitów są z reguły szczelnie spawane. Jest to podstawowy gwarant bezpieczeństwa, zwłaszcza wtedy, kiedy pulpity mają chronić sprzęt sterowniczy np. w słonym lub wilgotnym środowisku. W celu zapewnienia bezpieczeństwa pracy, przepusty kablowe znajdujące się w dolnych częściach obudowy, są odizolowane oraz uszczelnione. Dzięki temu sprzęt jest zabezpieczony, a pracownicy nie muszą obawiać się o własne bezpieczeństwo. Dodatkowym wsparciem w tej kwestii jest także uziemienie, które występuje w postaci uziemiających kołków połączonych z podłożem. Niektóre rodzaje pulpitów sterowniczych mogą mieć także dodatkowe wzmocnienia w postaci usztywnień w drzwiach, klapach oraz zabezpieczenia w postaci siłowników gazowych.
Rodzaje pulpitów sterowniczych
Pulpity sterownicze rozróżnia się głównie w zależności od tego, jakie funkcje one pełnią. Zazwyczaj wymienia się trzy rodzaje pulpitów sterowniczych. Należą do nich pulpity sterownicze i wykonawcze, pulpity alarmowe oraz pulpity informacyjne, które są często nazywane także kontrolnymi. Jak nazwy wskazują, pełnią one różne funkcje, które są określane następująco dla poszczególnych rodzajów pulpitów:
- Pulpity sterownicze i wykonawcze — zgodnie ze swoją nazwą, pozwalają one na sterownie daną maszyną lub systemem. Jest to jedno scentralizowane stanowisko, które pozwala na zarządzanie różnymi obszarami odpowiednimi dla danego stanowiska roboczego. Pulpity sterownicze i wykonawcze opierają swoje działanie na przekaźnikach różnego rodzaju lub nakładkach komputerowych.
- Pulpity alarmowe — są systemami automatycznymi, których podstawowym zadaniem jest informowanie o nieprawidłowościach, np. w funkcjonowaniu maszyny lub zachodzącym procesie. Niektóre systemy mogą przekazywać taką informację dalej — do odpowiednich jednostek. Inne zaś mogą korygować podstawowe błędy za pomocą prostych środków zaradczych.
- Pulpity informacyjne — rola, jaką odgrywają, polega głównie na zbieraniu danych oraz monitorowaniu parametrów pracy danych urządzeń i systemów. Podobnie jak w przypadku pulpitów alarmowych mogą one korygować powstałe błędy. Jednak służą one jako system ułatwiający kontrolę procesu.
Obudowy pulpitów sterowniczych powinny być dobierane w zależności od pełnionych funkcji, tak aby umożliwiały odpowiednie wypełnianie powierzonych zadań.
Możliwości związane z pulpitami sterowniczymi
Pulpity sterownicze są tak chętnie wybierane, ponieważ można je w łatwy sposób dostosować do własnych potrzeb oraz charakterystyki maszyny. Mogą być one przeznaczone pod różne systemy, np. aparatury sterownicze, kontrolno-pomiarowe, sprzęt komputerowy i wizualizacje procesu technologicznego. Uniwersalność pulpitów nie kończy się jednak tylko na instalowanym w nich sprzęcie. Poszczególne wymiary i rozwiązania stosowane w pulpitach sterowniczych również można dostosować do własnych potrzeb. Szczególnie dobrze sprawdzają się one jako stanowiska operatorów na zautomatyzowanych liniach produkcyjnych. Ponadto pulpity sterownicze można także łączyć ze sobą w większe stanowiska robocze lub mniejsze, sąsiadujące ze sobą. Co więcej, możliwe jest także otworowanie pulpitów na potrzeby różnych systemów. Radiolex produkuje pulpity sterownicze na zamówienie o nietypowych rozmiarach lub właściwościach, np. wykonane ze stali nierdzewnej. Inne materiały specjalne stosowane do produkcji pulpitów sterowniczych to np. blachy węglowe, aluminiowe, stale nierdzewne, a nawet kwasoodporne. Kolor pulpitów, choć jest sprawą drugorzędną, także można dostosować do swoich wymagań. Zazwyczaj pulpity maluje się farbą proszkową. Dostępne są praktycznie wszystkie kolory z palety RAL. Jak widać oprócz standardowej budowy, pulpity sterownicze można dostosować do swoich potrzeb. To właśnie dlatego jest to rozwiązanie, które już od lat sprawdza się w różnych gałęziach przemysłu.
Wykorzystanie pulpitów sterowniczych
Jak już wspomniano, pulpity sterownicze są wykorzystywane na szeroką skalę w różnych gałęziach przemysłu. Pulpity są stosowane w poszczególnych branżach, do wykonywania następujących zadań:
- branża chemiczna — pulpity do sterowania procesami chemicznymi, kontrolowania ich oraz alarmowania w razie nieprawidłowości,
- branża petrochemiczna — analiza poszczególnych etapów produkcji, sterowanie i kontrola produkcji i przeróbki paliw płynnych,
- transport kolejowy — kontrola pracy maszyn, procesy nastawcze oraz kierowanie składami,
- transport morski — nawigacja morska oraz sterowanie jednostkami morskimi,
- branża spożywcza — szczegółowa kontrola poszczególnych etapów produkcyjnych oraz funkcjonowania maszyn,
- branża wydobywcza — monitorowanie urządzeń wydobywczych i przerabiających wydobyte surowce,
- branża produkcyjna z różnych dziedzin — sterowanie maszynami produkcyjnymi, kontrola procesów i monitorowanie oraz alarmowanie o błędach i nieprawidłowościach.
Pulpity sterownicze mogą mieć bardzo szerokie zastosowanie, wszystko zależy od ich wyposażenia oraz podstawowych parametrów technicznych.
Pulpity sterownicze są rozwiązaniem idealnym bez względu na branżę. Ich największą zaletą jest fakt, że można dostosować je do swoich potrzeb, a wtedy z całą pewnością spełnią wszystkie wymagania.