Rodzaje ładowarek do samochodów elektrycznych

Stacje ładowania samochodów elektrycznych są coraz powszechniej dostępne nie tylko w niektórych centrach handlowych, ale również w wielu innych miejscach, takich jak biurowce, hotele czy publiczne parkingi miejskie. Jakie rodzaje ładowarek można spotkać w miejscach publicznych i czy warto z nich korzystać?

Wzrost ilości samochodów elektrycznych

Choć Polskę wciąż trudno jest porównywać pod tym względem do Skandynawii czy choćby sąsiadujących z nami Niemiec, ilość samochodów elektrycznych w naszym kraju zdecydowanie wzrosła. Zgodnie z danymi z końca lutego 2021, na polskich drogach znajdowało się ponad 20,5 tysiąca samochodów elektrycznych. Wśród nich około połowę stanowiły pojazdy typu hybrydowego.

Wraz z rosnącą ilością pojazdów elektrycznych, pojawia się także coraz bardziej rozbudowana infrastruktura stacji ładowania samochodów. Zgodnie z danymi statystycznymi ze wspomnianego wyżej okresu, w Polsce działało około 2750 punktów ładowania. Jedna na trzy stacje oferowała ładowanie prądem stałym (DC), a pozostałe – były wyposażone w ładowarki do aut elektrycznych z prądem zmiennym (AC). Czym wyróżniają się obydwa rodzaje stacji ładujących i z których warto korzystać?

Ładowarki AC (z prądem zmiennym)

Aby dokładnie objaśnić działanie dostępnych rodzajów ładowarek, warto przypomnieć, jakie typy prądu rozróżniamy, a są to prąd zmienny i prąd stały. Najczęściej wykorzystywanym jest ten pierwszy, który można spotkać w ściennych ładowarkach samochodowych, na niektórych stacjach ładowania, a także w domach prywatnych.

Ładowarki prądu zmiennego wykorzystują napięcie jednofazowe (230 V) lub trójfazowe (400 V). W przypadku ładowarek wykorzystujących prąd zmienny, maksymalna moc ładowania wynosi od 2 do 12 kW. W przypadku modeli wyposażonych w moduł EVSE, który chroni przed przeciążeniami, moc ładowania można podnieść do około 22 kW.

Tempo działania ładowarek zasilanych prądem zmiennym nie jest zbyt duże, a czas ładowania to około 2-3 godziny w zależności od pojemności baterii znajdującej się w danym pojeździe. Zdecydowaną zaletą ładowarek z prądem zmiennym jest ich dość niska cena, co sprawia że stanowią one częsty wybór m.in. właścicieli centr handlowych i okalających je parkingów.

Ładowarki DC (z prądem stałym)

Ładowarki zasilane prądem stałym (DC) bywają również nazywane szybkimi ładowarkami. Mogą oferować moc sięgającą nawet 150 kW, co w praktyce sprawia, że bateria pojazdu może być w pełni naładowana nawet w ciągu 20 lub 30 minut. W praktyce, w Polsce tych najmocniejszych ładowarek można spotkać naprawdę niewiele, jednak jest spora szansa na to, że sytuacja będzie zmieniać się wraz ze wzrostem ilości samochodów elektrycznych w naszym kraju.

Jako że ładowarki do aut elektrycznych zasilane prądem stałym generują zdecydowanie więcej ciepła podczas pracy, powinny one być chłodzone za pomocą cieczy. Ponadto, zazwyczaj wymagają one montażu transformatora. Obydwie te kwestie sprawiają, że budowa stacji ładowania prądem stałym wiąże się ze znacznie większymi kosztami w porównaniu z ładowarkami wykorzystującymi prąd zmienny. W zależności od wybranego modelu, jego mocy i innych parametrów, stacja DC może kosztować od 60 do nawet 250 tysięcy złotych.

Koszty są zdecydowanie wyższe również jeśli chodzi o utrzymanie takiej ładowarki do aut elektrycznych. W związku z bardzo dużym poborem mocy, stacje ładowania samochodów prądem zmiennym są podłączone do taryfy C21 (taryfa dla firm zasilanych z sieci niskiego napięcia). Te kwestie sprawiają, że ładowarki zasilane prądem stałym cieszą się w Polsce zdecydowanie mniejszą popularnością w porównaniu z ładowarkami z prądem zmiennym.

Rodzaje wtyczek w samochodach elektrycznych

Auta elektryczne posiadają różnego rodzaju wtyczki, co potencjalnie mogłoby rodzić problem, jeśli chodzi o ich ładowanie w miejscach publicznych. Wyróżnić można cztery rodzaje wtyczek:

• typu 1 – powstały one głównie z myślą o państwach Ameryki Północnej i co do zasady nie są one obsługiwane w Europie;
• typu 2 – to standardowa wtyczka w krajach Unii Europejskiej, wybrana przez Komisję Europejską. To właśnie wtyczki tego rodzaju są spotykane w większości elektrycznych samochodów w Europie;
• typu 3 – ta wtyczka w założeniu twórców miała stanowić podstawę na europejskim rynku, jednak została wyparta przez typ 2 ze względu na zdecydowanie lepszy poziom zabezpieczeń tej drugiej. Typ 3 jest jednak wykorzystywany w Tesli, a w związku z marginalną ilością ładowarek z wtyczką tego typu w Polsce – właściciele pojazdów tej marki powinni posiadać odpowiednie przejściówki;
• typ 4 – to rodzaj wtyczki pochodzący z Azji i kierowany właśnie do tamtejszych pojazdów.

Inny podział ładowarek

Ładowarki do aut elektrycznych można podzielić nie tylko ze względu na kryterium wykorzystywanego rodzaju prądu, ale również z uwagi na tempo ich pracy. W związku z tym, wskazać można stacje:

• wolne – wykorzystujące prąd zmienny o mocy poniżej 11 kW,
• średnio szybkie – działające w oparciu o prąd od 11 do 22 kW AC,
• szybkie – o prądzie od 22 do około 50 kW DC,
• ultraszybkie – o mocy 100 lub 300 kW. Tego rodzaju ładowarek w Polsce wciąż nie ma, jednak jest to jedynie kwestia czasu, gdyż ich montaż jest w pełni uzasadniony w miejscach, gdzie właściciele pojazdów elektrycznych pojawiają się jedynie na chwilę i chcą w tym czasie podładować samochód (m.in. na autostradach, przy galeriach handlowych itp.).

Rozliczanie ładowania samochodów elektrycznych w publicznych lokalizacjach

Ładowarki do aut elektrycznych naliczają opłaty albo za każdą minutę korzystania, albo za każdą zużytą kWh, przy czym dąży się do ujednolicenia podstawy poboru opłaty do tego drugiego rodzaju, jako bardziej obiektywnego i miarodajnego. Można odnotować różnice w cenach za ładowanie samochodu w zależności nie tylko od mocy ładowarki, ale również miejsca, w którym się ona znajduje. Stacje zlokalizowane w centrach dużych miast pobierają zdecydowanie większe opłaty w porównaniu z urządzeniami znajdującymi się na ich obrzeżach.

Jeśli chodzi o sposób poboru opłat – w przypadku zdecydowanej większości stacji, należna kwota jest uiszczana przez właściciela pojazdu za pośrednictwem terminala płatniczego.

Źródła:

https://www.muratorplus.pl/technika/instalacje-elektryczne/stacje-ladowania-samochodow-elektrycznych-rodzaje-stacji-ladowania-sposoby-rozliczen-aa-AsuM-ME8B-93W8.html

https://e.autokult.pl/35701,rodzaje-wtyczek-do-samochodow-elektrycznych

https://moto.pl/MotoPL/7,176355,26942119,rodzaje-ladowarek-do-samochodow-elektrycznych-stacje-kosztuja.html

https://pspa.com.pl/2021/informacja/licznik-elektromobilnosci-liczba-osobowych-samochodow-z-napedem-elektrycznym-w-polsce-przekroczyla-20-tys-sztuk/