Szafy sterownicze mają bardzo szerokie zastosowanie i stanowią podstawowy element systemów automatyki, elektrotechniki czy energetyki. Zapewniają odpowiednią ochronę wrażliwych komponentów przed warunkami atmosferycznymi, zanieczyszczeniami i dostępem osób niepowołanych, a tym samym umożliwiają w pełni bezpieczną pracę.
Materiał wykonania
W ofercie rynkowej znajdują się obudowy wykonane z tworzyw sztucznych lub metalu. Te pierwsze mogą być z poliwęglanu, ABS lub poliestru i dostępne są przede wszystkim w wersjach małogabarytowych. Wynika to głównie z trochę gorszych parametrów wytrzymałościowych plastiku. Zdecydowanie lepszym wyborem okazują się szafy sterownicze metalowe i to nie tylko z powodu korzystniejszych parametrów użytkowych. W ostatnich latach coraz więcej się mówi na temat śmieci z różnego rodzaju tworzyw sztucznych, które zalegają nie tylko na wysypiskach, ale też w lasach czy w oceanach. To coraz poważniejszy problem dla środowiska naturalnego i zdrowia. Metal zaś łatwo poddać recyklingowi. Jednocześnie obudowy metalowe są bardziej trwałe i wytrzymałe na uszkodzenia mechaniczne, a także wyjątkowo odporne na negatywny wpływ zanieczyszczeń, wilgoci i wysokiej temperatury.
Szafy sterownicze metalowe – podział
Przy decyzji o wyborze odpowiedniej obudowy metalowej należy zwrócić uwagę na rodzaj wykorzystanego metalu. Ma to znaczenie zwłaszcza w kontekście klasy korozyjności, ale także wagi. Metalowa konstrukcja skutecznie zabezpiecza nawet najbardziej wrażliwe elementy z zakresu automatyki przemysłowej, energetyki, elektroniki czy elektrotechniki. Jednocześnie zapewnia bezproblemowy dostęp dla upoważnionych osób, ponieważ szafy wyposażone są w drzwi zamykane na zamek.
Do wyboru są zaś szafy uniwersalne mające formę pojedynczą, które sprawdzają się w układach wentylacyjnych, infrastrukturze IT i domowej automatyce. W firmach przemysłowych znacznie częściej korzysta się z modułowych modeli o większych walorach użytkowych. Dostępne są też obudowy rozdzielcze i zasilająco-sterujące.
• Szafa sterownicza z blachy stalowej
Blacha stalowa ma klasę korozyjności C2, więc obudowy tego typu nadają się do budynków nieogrzewanych, jak magazyn czy hala sportowa. Na zewnątrz jedynie na obszarach słabo zanieczyszczonych np. na terenie wiejskim.
• Szafa sterownicza ze stali ocynkowanej
W tym przypadku stopień ochrony jest wyższy, ponieważ nałożenie warstwy cynku stanowi dobre zabezpieczenie przed korozją. Powłoka cynkowa nie wymaga też zabiegów konserwacyjnych. Obudowy ze stali ocynkowanej dobrze się sprawdzą w pomieszczeniach produkcyjnych o dużej wilgotności, a na zewnątrz w obszarach przemysłowych i miejskich ze średnim zanieczyszczeniem tlenkiem siarki.
• Szafa sterownicza z blachy aluminiowej
Aluminium wykazuje dobrą odporność na korozję, ponieważ pod wpływem wilgoci na powierzchni wytwarza warstwę ochronną tlenku aluminium, która zapobiega korozji wgłębnej. Jest też obojętne dla większości czynników chemicznych i zarazem nietoksyczne. Ma również dobrą przewodność cieplną. Największą zaletą obudowy aluminiowej będzie natomiast mały ciężar – aluminium jest zdecydowanie lżejsze w porównaniu ze stalą nierdzewną.
• Szafa sterownicza ze stali nierdzewnej
Obudowy z tego materiału mają klasę korozyjności C4, co oznacza bardzo dobrą odporność korozyjną wodną i chemiczną, a tym samym możliwość zastosowania zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz terenów przemysłowych, także w zakładach chemicznych czy stoczniach remontowych. Stal nierdzewna zawiera co najmniej 11% chromu i dzięki temu ma zdolność samoczynnego wytwarzania warstwy powierzchniowej powstrzymującej korozję.
• Szafa sterownicza ze stali kwasoodpornej
W środowisku wyjątkowo agresywnym, o dużej wilgotności, z ciągłą kondensacją i wysokim poziomem zanieczyszczenia idealnie sprawdzą się obudowy ze stali kwasoodpornej o klasie korozyjności C5-I. Stal kwasoodporna nie tylko zawiera jeszcze więcej chromu niż stal nierdzewna, ale także domieszki tytanu, manganu i miedzi, które dodatkowo zwiększają jej wytrzymałość. Wykazuje odporność na działanie słabszych kwasów niż kwas siarkowy.
Szczelność szaf sterowniczych
Zakup szaf sterowniczych wiąże się z koniecznością dokładnego sprawdzenia, w jakich warunkach będą one użytkowane. Tylko w ten sposób można wybrać produkt z klasą szczelności zapewniającą bezpieczeństwo urządzenia, które ma zostać ochronione przez szafę. Zaleca się wysoki współczynnik IP (ang. Index of Protection) i najlepsze szafy sterownicze metalowe mają IP 55 lub IP 66.
IP 55 oznacza, że szafa sterownicza wykazuje wysoki pyłoodporności oraz wytrzymałość na działanie strumienia wody ze wszystkich kierunków, jednak nie eliminuje całkowicie wnikania pyłu. To już całkiem dobre parametry, które gwarantują bezpieczne działanie urządzenia, ale czasami zachodzi konieczność zastosowania obudowy mającej lepszy stopień ochrony. Szafy sterownicze z IP 66 wykazują pyłoszczelność i uniemożliwiają wnikanie pyłu do obudowy nawet przy podciśnieniu 20 mbar, a także ochronę przed silnym strumieniem wody ze wszystkich kierunków.
Wytrzymałość mechaniczna
Przy dobrze szafy sterowniczej, oprócz klasy szczelności i korozyjności, należy również zwrócić uwagę na dobrą wytrzymałość mechaniczną IK oraz odpowiednie certyfikaty potwierdzające zgodność z obowiązującymi normami i wysoką jakość produktu. Szafy sterownicze metalowe wyróżniają się świetnymi parametrami w zakresie wytrzymałości i trwałości, ponieważ mają najwyższy poziom klasyfikacji IK 10 oznaczający odporność na uderzenia młotkiem 5 kg z wysokości 40 cm, a więc o energii wynoszącej 20 J. Dzięki temu obudowy z metalu są niezwykle funkcjonalne i znajdują swoje zastosowanie w najtrudniejszych warunkach.